بسیاری از کارشناسان معتقد هستند که گردشگری خروجی به ضرر کشور است و از سوی دیگر هریک از حوزههای گردشگری ورودی و خروجی به اندازهای با یکدیگر تفاوت دارند که مقایسه آنها اشتباه است، چراکه موجب خروج ارز از کشور میشود، این درحالی است که به عقیده برخی دیگر عوامل بسیار گستردهای در خروج ارز از کشور موثر هستند و گردشگری خروجی فقط یکی از این عوامل می باشد.
اما آنچه مهم است، ارز آوری حاصل اجرای « گردشگری ورودی » است. درآمد حاصل از گردشگری ورودی در بسیاری از کشورهای دنیا بیشتر از درآمد حاصل از صادرات نفت ایران است.
گردشگری ورودی میتواند اتکای ما به نفت را کاهش دهد و وابستگی اقتصاد به صادرات نفت را کم کند. بنابراین بهتر است تمرکز خود را روی توسعه و افزایش جذب گردشگران ورودی بگذاریم. با وجود اینکه ایرانیان به بسیاری از کشورهای دنیا سفر میکنند، اما گردشگران کشورهای مقصد آنطور که باید تمایل سفر به ایران ندارند. به عنوان نمونه گردشگران ایرانی بسیاری به ترکیه سفر میکنند، اما در میان گردشگران ورودی ایران، ترکیهایها آمار بسیار کمی را به خود اختصاص میدهند.
بنابراین سفر ایرانیان به دیگر کشورها موجب ایجاد توازن گردشگری نشده، چراکه کشورهایی مانند ترکیه در تبلیغات و اطلاعرسانی در حوزه جاذبههای گردشگری خود بسیار گسترده و فعالانه عمل کردهاند، اما تبلیغات گردشگری ایران گستردگی چندانی نداشته و به صورت مستمر نیز نبوده است. یکی از راهکارهای جذب گردشگران خارجی تبلیغات در شبکههای مجازی است.
همچنین تولید و پخش تیزرهای تبلیغاتی در شبکههای خبری جهانی و دعوت از خبرنگاران جهانی و مستندسازان برای تولید مستندهای گردشگری درباره جاذبههای گردشگری ایران میتواند به جذب گردشگران خارجی کمک کند.
در مجموع تبلیغات نقش بسیار مهمی در توسعه گردشگری ایفا میکند، چراکه گردشگران جهانی نخست باید بدانند کشوری به نام ایران وجود دارد و جاذبههای گردشگری بسیاری دارد که ارزش هزینه کردن و اختصاص دادن چند روز برای بازدید از این جاذبهها را دارد تا به کشور سفر کنند. از سوی دیگر با افزایش نرخ ارز هزینه سفر به ایران برای گردشگران خارجی بسیار به صرفه تر شده و ایران نسبت به بسیاری از کشورهای دنیا در مقایسه با جاذبههای گردشگری که ایران دارد، مقصدی ارزان و جذاب به شمار میرود.
عملکرد ضعیف در اطلاعرسانی گردشگری
به گفته کارشناسان گردشگری، جاذبههای گردشگری ایران بهخوبی معرفی نشدهاند و این امر ضعف ما را در تبلیغات و اطلاعرسانی درباره جاذبههای گردشگری ایران نشان میدهد.
بسیاری از جوانان اروپایی و امریکایی شناختی از ایران ندارند؛ آنها ایران را به نام پرشیا میشناسند و در کتابهای تاریخ از کشورمان با نام پرشیا یاد شده است. در طول تاریخ نام کشور تغییر کرده و ما به گردشگران جهانی عنوان نکردهایم که مقصود از ایران همان پرشیا است.
صدرنیا یکی از راهکارهای مناسب در زمینه جذب گردشگر را دعوت از آژانسهای گردشگری خارجی به ایران عنوان کرد و گفت: این امر تبلیغات بسیار خوبی برای ایران است، چراکه آژانسهای گردشگری نقش بسیار مهمی در ارسال گردشگران خارجی به ایران دارند.
او در ادامه بیان کرد: یکی دیگر از راههای جذب گردشگری تبلیغات در شبکههای اجتماعی به زبانهای بینالمللی است. همچنین میتوان در شبکههای خبری خارجی و بینالمللی تیزرهای تبلیغاتی درباره گردشگری ایران بسازیم و یا اینکه از شبکهها و مستندسازان مطرح دنیا دعوت کنیم تا از جاذبههای گردشگری کشور مستندهای گردشگری بسازند.
لزوم تمرکز بر گردشگری ورودی
به عقیده فعالان گردشگری، گردشگری خروجی ارتباط چندانی با گردشگری ورودی ندارد، اما در صورتی گردشگری ورودی موثر و مثبت خواهد بود که آمار سفر گردشگران خارجی بیشتر از میزان سفر گردشگران داخلی به کشورهای خارجی باشد.
از سوی دیگر هریک از حوزههای گردشگری ورودی و خروجی به اندازهای با یکدیگر تفاوت دارند که مقایسه آنها اشتباه است و اگر قصد داریم از صنعت گردشگری درآمدزایی داشته باشیم، باید تلاش کنیم جذب گردشگران خارجی را افزایش دهیم، اما نیازی نیست که گردشگری خروجی را محدود کنیم.
به طور کلی گردشگری از عوامل بسیار زیادی تاثیر میپذیرد و بسیاری از مسائلی که نامرتبط به نظر میرسند، بر گردشگری موثر هستند.
دلیلی ندارد موازنه گردشگری ورودی و خروجی برقرار باشد و یا همسان باشد، اما باید تعداد گردشگران ورودی به کشور بیشتر از گردشگران خروجی باشد. به این طریق میتوان ارزآوری مناسبی داشت، اما برای این امر نباید گردشگری خروجی را کاهش داد، چراکه گردشگری خروجی ارتباطی با گردشگری ورودی ندارد و گردشگری ورودی که منجر به اشتغالزایی میشود، نیاز به تکمیل زیرساختها و تبلیغات دارد و باید خدماترسانی را در این حوزه گسترش دهیم.
گردشگری ورودی باید افزایش یابد تا وزنه تعادل بالا برود، اما نباید گردشگری خروجی را محدودتر و کمتر کنیم، بلکه باید اقداماتی انجام دهیم تا گردشگران ورودی به کشورمان سفر کنند و ارز آوری و اشتغال زایی در صورتی رخ میدهد که گردشگران ورودی بیشتری را به کشور جذب کنیم. بنابراین اگر میخواهیم ارزآوری و درآمدزایی در کشور داشته باشیم، باید بر گردشگری ورودی تمرکز کرده و این حوزه را گسترش دهیم.
او تاکید کرد: در دنیا ۳ حوزه جداگانه و متفاوت گردشگری وجود دارند؛ گردشگری ورودی و سفر گردشگران خارجی به کشور، گردشگری خروجی و سفر گردشگران داخلی به دیگر کشورها و گردشگری بومی و سفر گردشگران داخلی در درون کشور. این ۳ حوزه هیچ ارتباطی با یکدیگر ندارند.
نخست باید گردشگری داخلی و سپس گردشگری ورودی را توسعه داد. مقایسه گردشگری ورودی و خروجی مانند مقایسه یک بازار کلان با یک بازار خرد است.